رشد کودک بهخصوص در سه سال اول زندگی بسیار حایز اهمیت است و پایش رشد، راهی برای ارزیابی آن است؛ به طوری که وقتی روند رشد بچه مطلوب نباشد، یعنی نمودار رشدش افقی یا نزولی شود، نشانگر وجود ضعف و کمبود در اوست. این به آن معنی است که کودک آمادگی ابتلا به بیماریها را دارد.
وقتی بچهای سوءتغذیه داشته باشد، بیمار شده و بیماری او طولانیتر میشود، در حقیقت سریع بهبود پیدا نمیکند و به همین دلیل بیاشتها میشود. دوباره این بیاشتهایی سوءتغذیه او را تشدید میکند و این زنجیره سبب میشود که کودک ناتوانتر شود.
شاید دیده باشید برخی خانوادهها بچههایی دارند که همیشه مریض هستند و مادر گله از بیاشتهایی کودک میکند. کمبودهایی مثل کمبود روی و کمبود آهن ممکن است موجب بیاشتهایی طفل باشد، بنابراین دادن غذایی که منابع مواد معدنی یادشده هستند، میتواند کمککننده باشد. در دوره نقاهت نیز باید وعدههای غذایی او را بیشتر کرد تا وزن از دست رفته جبران شود.
در این دوران کودک اشتهای بیشتری دارد و مادر باید مراقب باشد از این فرصت استفاده کند زیرا کودکانی که مورد بیتوجهی قرار میگیرند، همیشه ضعیف و مستعد ابتلا به بیماریهای متعدد هستند.
بچهها معمولا از 6 ماهگی به بعد دچار مشکل تغذیهای میشوند، یعنی کمکم منحنی رشد افت پیدا میکند و نزولی میشود، علت آن هم استفاده نادرست از غذای کمکی است.
یادتان باشد که محروم کردن کودک از شیر مادر، زود یا دیر شروع کردن غذای کمکی، ندادن غذای کافی و مفید به او، بیماری کودک، مسایل عاطفی و روانی، رعایت نکردن مسایل بهداشتی و استفاده از آب ناسالم از مهمترین علل تأخیر رشد این گروه سنی است.
بررسیهای ما نشان میدهد که بچهها معمولا از 6 ماهگی به بعد دچار مشکل تغذیهای میشوند، یعنی کمکم منحنی رشد افت پیدا میکند و نزولی میشود، علت آن هم استفاده نادرست از غذای کمکی است. اگر مادری که غذای کمکی را شروع میکند، آن را به مقدار زیاد و برای چند وعده درست کند، ولی آن را در محیط سالم نگه ندارد، مصرف آن، بچه را دچار اسهال خواهد کرد.
پس کودکان تا 6 ماهگی فقط باید شیر مادر بخورند، بعد از 6 ماهگی اگرچه هنوز غذای اصلی کودک شیر مادر است ولی شیر مادر به تنهایی نمیتواند نیازهای طفل را برآورده سازد بنابراین نیاز به غذای کمکی نمایان میشود. پس غذاها باید به ترتیب وارد برنامه غذایی کودک شوند.
فقط فراموش نکنید که حجم معده کودک کوچک است و به همین دلیل در هر بار میزان محدودی غذا میتواند بخورد. از طرفی، رشد جسمی کودک سریع و نیاز وی به مواد مغذی زیاد است. به بیان سادهتر، غذای کمی که کودک در هر وعده میتواند استفاده کند باید ارزش غذایی بالایی داشته و حاوی مواد مغذی مورد نیاز برای رشدش باشد.